8 KUNSTWERKEN, 8 MOMENTEN, 8 LOCATIES

Daniël Heynen uit Roermond creëert een reeks van acht kunstwerken die tussen nu en september 2025 onthuld zullen worden. De provincie Limburg is dit jaar namelijk gastprovincie voor de Nationale Viering van de Bevrijding én viert vanaf september het lustrumjaar 80 jaar vrijheid. Het volgende kunstwerk uit de reeks zal tijdens de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei in Roermond onthuld worden. In het kader van het lustrumjaar, waarbij het in september 2024 precies 80 jaar geleden is dat de bevrijding van Nederland is begonnen in gemeente Eijsden-Margraten, zal ook daar een kunstwerk onthuld gaan worden. De bevrijding van het Koninkrijk der Nederlanden eindigde in augustus 1945 met de bevrijding van Nederlands-Indië. Deze gebeurtenis zal ook het einde van de reeks kunstwerken gaan markeren. Meer info lees hier

Het kunstwerk toont de majestueuze figuur van de godin van de Limburgse vrijheid, gehuld in een aura van kracht en bevrijding. Met een serene uitdrukking op haar gezicht houdt ze trots eikenbladeren vast, symbolen van kracht en standvastigheid. Achter haar strekt zich een landschap uit dat de contouren van Limburg weerspiegelt, gestileerd als water, waarin de provincie opgaat als een organisch geheel. De ochtendzon, centraal aan de horizon, straalt een belofte van vernieuwing en hoop uit, als een nieuw begin na de duisternis van de nacht. Haar stralen dragen kenmerken van Limburg, verweven met de pracht van de natuur en de rijke geschiedenis van de regio. Bovendien siert een nachtegaal, symbool van schoonheid en vrijheid, haar schouder, een subtiele verwijzing naar de betoverende zang die de Limburgse landschappen verlevendigt. Dit kunstwerk is een diepgaande ode aan de bevrijding en de veerkracht van Limburg, gevangen in een tijdloos tafereel van kracht en schoonheid. 

Het kunstwerk “Dromen van Kleur” toont het dorpje Mesch in Limburg, het eerste plaatsje in Nederland dat werd bevrijd door het Amerikaanse leger. De achtergrond is vaag en flets van kleur, wat de duisternis van oorlog symboliseert. In het midden bevindt zich een scheur die de contouren van Mesch volgt, met de kerktoren centraal in het midden. Deze scheur staat symbool voor het uiteenvallen van het oorlogsdoek en de komst van vrijheid en vrede. Aan de voorzijde staan een klein meisje en een jongen op een heuvel, gekleed in grauwe kleuren die de somberheid van oorlog vertegenwoordigen. Ze houden elkaars handen vast en kijken verwonderd toe hoe de scheur zich opent. Vanuit deze scheur wordt het dorp Mesch weer zichtbaar, met de kerktoren in het midden, getooid in levendige en heldere kleuren, symboliserend de herwonnen vrijheid en het herontwaken van hoop en schoonheid. Het contrast tussen de grauwe kinderen en het kleurrijke dorp versterkt het gevoel van bevrijding en nieuw leven na een periode van duisternis.  

Voor alle vrijheid wandelaars een eigen "pin" ontworpen van een abstracte duif, symbool van vrijheid en vrede, die krachtig door een cirkel van prikkeldraad breekt. De duif, bekend als de "Peace Dove", is in beweging afgebeeld, met uitgespreide vleugels die dynamisch door de statische barrières van het prikkeldraad snijden. De cirkel die het kunstwerk omsluit, staat symbool voor de geslotenheid en beperkingen waaruit de duif zich bevrijdt. De kleuren zijn zorgvuldig gekozen om de symboliek te versterken: de "Peace Dove" is deels afgebeeld in zacht beige, wat een gevoel van kalmte en puurheid oproept. Het prikkeldraad is donkerzwart, benadrukkend de scherpe, harde obstakels die vrijheid beperken. De achtergrond is groen met accenten van rood en oranje, wat staat voor groei, hoop en de natuur. De accenten en stralen in combinatie met de beweging van de duif suggereren energie, kracht en het vurige verlangen naar vrijheid. De scherpe lijnen van het prikkeldraad contrasteren met de vloeiende vormen van de duif, wat de spanning en het drama van de doorbraak versterkt. Het geheel creëert een krachtig visueel statement over de strijd en triomf van vrijheid, met de "Peace Dove" als centraal symbool van hoop en vernieuwing. 

Het volledige tafereel is geïnspireerd door de US Victory Medal, een onderscheiding voor Amerikaanse strijders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het beeld toont een krachtige vrouwelijke strijder, statig in volle lengte staand met haar hoofd naar rechts gericht en haar blik op de verre horizon gevestigd. Haar rechtervoet rust op een Amerikaanse oorlogshelm, nu symbolisch achtergelaten na het definitieve einde van de strijd. Deze helm draagt de stille getuigenis van voorbije strijd en moed, nu overbodig in tijden van vrede. 

In haar rechterhand omklemt ze stevig het handvat van een gebroken zwaard, een krachtig symbool van eerdere gevechten en offers. Met haar linkerhand houdt ze vast aan het gebroken lemmet van het zwaard, dat herinnert aan zowel de kracht als de tol van vrijheid. Achter haar bloeien verschillende bloemen in pracht, elk een symbool van hoop en vernieuwing te midden van de overwinning en vrede die nu heersen. 

Op haar jurk is subtiel het symbool voor oneindigheid aangebracht, dat de voortdurende cyclus van strijd, overwinning en hoop belichaamt die door de geschiedenis heen blijft voortbestaan. De sterren die zorgvuldig zijn verwerkt in het ontwerp van haar kleding, verwijzen naar de sterren op de Amerikaanse vlag. Ze dienen als een diepgaand eerbetoon aan de Amerikaanse strijders en hun onvermoeibare toewijding aan vrijheid en rechtvaardigheid. 

We zien een delicate vlinder die rustig op een stuk prikkeldraad zit, onderdeel van de omheining rond een kamp. De afbeelding lijkt op het eerste gezicht eenvoudig, maar straalt een diep contrast uit: de vlinder, vrij om te gaan waar ze wil, rust op iets dat mensen gevangenhoudt. De kleine, tere vlinder kan elk moment haar vleugels openen en wegvliegen, terwijl de mensen in het kamp geen kant op kunnen. Misschien kijken ze naar de vlinder en dromen van een vrijheid die hen ontzegd wordt.

Het werk bevat een patroon op de achtergrond, geïnspireerd door Joodse papierknipkunst, een vorm van kunst die vaak symbool staat voor veerkracht en schoonheid in tijden van beproeving. De fijnheid van dit patroon onderstreept de kwetsbaarheid van hoop en vrijheid, die soms fragiel aanvoelen, alsof ze ieder moment kunnen breken. Het patroon geeft een extra betekenislaag aan het werk, en verbindt het met een cultuur van veerkracht en doorzettingsvermogen.  

Op het lichaam van de vlinder staan subtiel de woorden "Los van grenzen" in het Hebreeuws verwerkt. Deze boodschap is bescheiden en bijna verborgen, maar voelbaar aanwezig, zoals een innerlijke hoop die, zelfs onder de zwaarste omstandigheden, niet verdwijnt. Het gebruik van Hebreeuws verbindt de vlinder en haar symboliek direct met een diepere laag van vrijheid en veerkracht.  

De vlinder zelf is een symbool van transformatie en hoop. Ze begon haar leven als rups, gebonden aan de aarde, maar heeft zich door een intens proces heen geworsteld om als vrij wezen naar de lucht te stijgen. Deze metamorfose weerspiegelt de innerlijke reis die mensen kunnen ondergaan, zelfs in situaties waarin ze fysiek vastzitten. Net als de vlinder kunnen ze, na een moeilijke periode, sterker en vrijer tevoorschijn komen.

De vlinder is niet alleen een teken van fysieke vrijheid, maar ook van de spirituele transformatie die binnenin ieder mens kan plaatsvinden. Het beeld nodigt ons uit om na te denken over wat vrijheid werkelijk betekent, en hoe, zelfs als we ons gevangen voelen, onze geest en dromen altijd vrij kunnen blijven. 

 Dit kunstwerk vertelt het verhaal van een historisch keerpunt: 1 maart 1945, de dag waarop het Amerikaanse leger de Duitse vliegbasis Fliegerhorst Venlo overnam en omdoopte tot Yankee 55. Het was het begin van de bevrijding van Venlo en de omliggende regio, een moment van hoop na jaren van oorlog en onderdrukking. 

In het werk zien we een ouderwets vliegtuig opstijgen, loskomend van de grond, op weg naar de vrijheid. Op de achtergrond zijn de contouren van de oude landingsbanen nog zichtbaar, een verwijzing naar de oorspronkelijke topografische kaart van Fliegerhorst Venlo. De geschiedenis ligt er als een fundament onder, maar het toestel beweegt zich richting de toekomst. Op de vleugel prijken de cijfers 010345, een stil eerbetoon aan deze historische dag. Daarnaast zijn een vrijheidssymbool en het Yankee 55-logo afgebeeld, als een herinnering aan de transformatie van deze plek: van bezette militaire basis naar een startpunt van bevrijding. 

Terwijl het vliegtuig zijn weg vindt door de lucht, laat het een stroom van rozen neerdalen over het gebied beneden. De bloemen dwarrelen naar beneden, een zacht en krachtig symbool tegelijk - liefde en vrijheid, teruggegeven aan een plek die lange tijd in de greep van de oorlog was. De rozen brengen een boodschap van hoop, alsof ze de wonden van het verleden helen met hun vallende beweging. 

Maar de reis is nog niet ten einde. Het vliegtuig wordt meegezogen in een draaikolk, een vortex die zich richting een centraal symbool beweegt: een stralend hart, of misschien een zon, een bron van warmte en licht. Het trekt het toestel naar zich toe, als een onontkoombare kracht die symbool staat voor vrijheid, liefde en een nieuw begin. De spiraalvormige beweging geeft het gevoel van transformatie weer - een overgang van duisternis naar licht, van onderdrukking naar bevrijding. 

Eindelijk Vrij! is meer dan een beeld van een historisch moment. Het is een eerbetoon aan de mensen die deze vrijheid bevochten, een herinnering aan een verleden dat niet vergeten mag worden, en een viering van de veerkracht van de mens. De vlucht van het vliegtuig is niet alleen een fysieke beweging, maar ook een metafoor voor de geest die zich losmaakt, voor een volk dat zijn vrijheid herwint en voor een toekomst die open ligt - stralend en vol mogelijkheden.

Op 5 mei 2024 maakten we kennis met haar: het meisje dat haar hand uitstrekte naar de man met het Bevrijdingsvuur. Een teder, bijna stil moment. Een gebaar vol hoop, vertrouwen – alsof ze de toekomst wilde aanraken. Maar sindsdien is er iets gekanteld. 

Ze is veranderd. Niet langer het meisje dat reikt en wacht, maar iemand die het heft in eigen handen neemt. Ze is opgestaan. 

Nu zien we haar zoals ze echt is. Ze staat hoog, op een grote globe – de aarde zelf haar podium. Met beide voeten stevig geplant op de wereld. Vastbesloten. Haar vuist geheven in de lucht, krachtig en onverzettelijk. Haar mond wijd open in een schreeuw die je bijna kunt horen, ook al is het stil. In haar andere hand een megafoon, symbool van de stem die ze weigert nog langer in te houden. 

Ze is geen symbool meer van stille hoop. Ze is de oproep. Een roep om wakker te worden. Om te spreken. Om je stem te gebruiken zolang het nog kan. Want ze weet: als we zwijgen over vrijheid, als we onze stem niet gebruiken, dan glipt diezelfde vrijheid langzaam weg. 

Ze is nu officieel ambassadeur van de vrijheid. Maar eigenlijk is ze veel meer dan dat. Ze is de stem van iedereen die niet gehoord wordt. De vuist van iedereen die opstaat. De echo van elke mond die weigert te zwijgen. 

Ze laat van zich horen – voor zichzelf, voor jou, voor ons allemaal.